پزشکان همیشه توصیه می کنند که افراد دیابتی با رژیم غذایی صحیح ،تحرک کافی و مصرف داروهای خود دیابت را کنترل کنند و قند خون را در حد طبیعی نگه دارند زیرا افت قند خون و بالا رفتن بیش از حد آن می تواند خطرات جدی را به دنبال داشته باشد.
علت افت خون در بیماران دیابتی چیست؟
مهم ترین دلایلی که می توان برای افت قند خون در بیماران دیابتی که به آن هیپوگلیسمی نیز گفته می شود،نام برد عدم استفاده صحیح از انسولین، نخوردن میان وعده و فعالیت بدنی شدید یا تزریق زیاد انسولین است
علائم افت قند خون:
- ضعف و بی حالی و سستی
- اضطراب و تپش قلب
- لرزیدن دست ها
- کم شدن هوشیاری
- در حالت های شدید رفتارهای تهاجمی،تشنج و نشانه های مغزی دیده می شود
تنها منبع سوخت تاثیر گذار برای مغز ، گلوکز یا همان قند خون است و حداقل یک ربع زمان می برد تا قند خون پس از اقدام برای درمان افت آن، شروع به افزایش کند. لذا ممکن است تا مدت کمی احساس بهبودی نکنید. برای اینکه بتوانید دریافت بیش از حد غذا و همچنین تغییر ناگهانی قند خون را کنترل کنید چند راهکار توسط متخصص تغذیه به شما ارائه می شود و بهتر است افراد دیابتی به آن دقت کنند:
مواد غذایی مصرف شده
هنگام افت قند خون مواد غذایی را مصرف کنید که دارای 15 گرم کربوهیدرات هستند مانند یک قاشق غذاخوری عسل ، مقداری کشمش و یا یک لیوان شیر و آب میوه. بهتر است که این گونه مواد غذایی را با خود به همراه داشته باشید. به یاد داشته باشید بعد از مصرف خوراکی، 15 دقیقه زمان می برد که قند خونتان افزایش یابد، لذا باید قدری صبر نمایید.
نکته مهم دیگر اینکه همیشه باید با خود میانوعده همراه داشته باشند. میانوعده شامل ساندویچهای کوچک،میوه یا هر خوراکی دیگر که اگر سر ساعت به غذا دسترسی نداشتند از آنها استفاده کنند.
سعی کنید مواد کافئین دار مصرف نکنید و از مصرف الکل دوری کنید زیرا باعث عوارضی مشابه با افت قند خون می شوند
کربوهیدارت های پیچیده با فیبر زیاد را بخورید زیرا به آرامی در جریان خود آزاد شده و به ثابت نگه داشتن سطح خون در بدن کمک می کنند.
مصرف داروها
بیماران دیابتی باید در هر شرایطی حتی در مسافرت دارویشان را به موقع مصرف کنند.مقدارداروی تجویز شده را خودسرانه افزایشندهید زیرا با بالا بردن دوز دارو ممکن است با افت قند خون شدید و عوارض بعد از آن دچار شوید.برای مثال هنگامی که قند خون بسیار بالا رفته است از خوردن دو عدد قرص جلوگیری کنید و در رابطه با دوز انسولین تزریق شده دقت کنید فقط بر اساس پروتکلی که پزشکتان توصیه کرده است اقدام شود.
فعالیت بدنی
در فعالیت ورزشی، بیماران به آموزش بیشتری احتیاج دارند. لازم است بیماران دیابتی قبل و بعد از فعالیت بدنی مانند ورزش قندخون خود را اندازه گیری کنند. اگر قندخون زیر 80 یا بالای 250 باشد باید محتاطانه عمل کنید. افت قند خون در بیماران دیایتی در هنگام فعالیت های بدنی به دو صورت رخ می دهد یا قندخون به سرعت افت میکند و به سرعت علائم آشکار میشود و در حالت دیگر تا چند ساعت بعد از ورزش و گاهی حتی بیشتر از 5 ساعت بعد از اتمام ورزش دیده میشود. فعالیت بدنی خود را کنترل کنید. در صورتی که غذای کافی دریافت نکرده اید از انجام فعالیت بدنی شدید پرهیز کنید و هم چنین نباید با ترس از افت خون فعالیت خود را کم کنید . همواره از فعالیت بدنی متعادل و مناسب برخوردار باشید.
با تشکر مدیریت سایت دکتر کورش صمدپور متخصص تغذیه و رژیم درمانی
