علائم و نشانه های کمبود پروتئین
پروتئین واحد ساختمانی ماهیچه ها، پوست، آنزیم ها و هورمون هاست و نقش مهمی را در تمامی بافت های بدن ایفا می کند. بیشتر غذاها حاوی پروتئین هستند. کمبود این ماده به مرور زمان بر سلامت بدنی شما تاثیر خواهد گذاشت. در این مقاله، به بررسی 8 نشانه کمبود پروتئین می پردازیم.
کمبود پروتئین چیست؟
کمبود پروتئین زمانی اتفاق می افتد که مقدار پروتئین موجود در رژیم غذایی کافی نیست، و میزان دریافت شما پاسخ گوی نیازهای بدنی شما نمی باشد. افرادی که رژیم غذایی گیاه خواری را انتخاب می کنند، افراد مسن و یا بیمارانی که دربیمارستان بستری هستند، بیشتر در معرض کمبود پروتئین قرار می گیرند. کمبود این ویتامین، در دراز مدت بر عملکرد بدن تاثیر می گذارد و عوارضی از قبیل ضعیف شدن ماهیچه ها رادر پی خواهد داشت.
هشت نشانه کمبود پروتئین:
- ادم
ادم، با ورم و پف کردگی پوست مشخص می شود، و یکی از نشانه های کواشیورکور یا سوء تغذیه شدید حاصل از کمبود پروتئین می باشد. این حالت می تواند به دلیل مقادیر پایین آلبومین سرم، که یکی از فراوان ترین پروتئین های موجود در خون و پلاسما است، اتفاق بیفتد. با کاهش مقدار آلبومین سرم، و متعاقبا تشدید کمبود پروتئین، فشار انکوتیکی نیز کاهش می یابد، و در نتیجه مایعات به جای اینکه وارد جریان خون شوند، در بافت ها انباشته، و منجر به تورم و در نهایت ادم می شوند. در چنین حالتی، مایعات بیشتر در حفره های شکمی انباشته خواهند شد، به همین خاطر، شکم آب آورده و یکی از نشانه های کمبود پروتئین می باشد.
- کبد چرب
کبد چرب و یا انباشته شدن چربی در کبد، یکی دیگر از نشانه های سو تغذیه کواشیو کور است. افراد چاق و یا کسانی که مشروبات الکلی مصرف می کنند، اغلب کبدهای چرب دارند.
- مشکلات پوست، مو و ناخن
کمبود پروتئین بر پوست، مو و ناخن تاثیر می گذارد، زیرا این قسمت ها عمدتا از پروتئین تشکیل شده اند. به عنوان مثال، کمبود این ماده در کودکان باعث پوسته پوسته شدن و یا قرمزی پوست می شود. نازک شدن مو، تغییر رنگ مو (کم رنگ شدن مو)، ریزش مو و شکنندگی ناخن ها از علائم رایج کمبود پروتئین هستند.
- کاهش حجم توده عضلانی
بخش عمده پروتئین در ماهیچه ها ذخیره می شود. در صورت مصرف کم پروتئین، بدن برای عملکرد بهتر بافت ها، از پروتئین های موجود در ماهیچه های اسکلتی استفاده می کند. در نتیجه، به مرور زمان، کمبود پروتئین باعث تضعیف ماهیچه ها و کاهش حجم آن ها می شود. چنین حالتی در افراد مسن بیشتر شایع است. این نکته را در نظر داشته باشید که مصرف مناسب پروتئین، روند انحطاط ماهیچه ها را کند می کند.
- شکستگی استخوان
تنها ماهیچه ها نیستند که تحت تاثیر کمبود پروتئین قرار می گیرند. استخوان ها نیز با کمبود این ماده حساس و شکننده می شوند. عدم مصرف مناسب و کافی پروتئین باعث تضعیف استخوان ها می شود و احتمال آسیب پذیری و شکستگی را بالا می برد.
زنانی که بعد از یائسگی، مصرف پروتئین رادر وعده های غذایی خود قرار می دهند، کمتر در معرض شکستگی مفصل ران خواهند بود. پس مصرف پروتئین های حیوانی را فراموش نکنید.
تحقیقات نشان می دهند که مصرف روزانه 20 گرم مکمل های پروتئینی در زنان بعد از سن یائسگی ، روند پوکی استخوان ها را کم می کند.
- کوتاه قدی کودکان
پروتئین علاوه بر حفظ توده عضلانی و ماهیچه ای، برای رشد قد نیز ضروری می باشد. کودکان در سنین رشد به مراتب به پروتئین بیشتری نیاز دارند. در واقع، کوتاهی قد و یا رشد کم کودکان، یکی از نشانه های سوء تغذیه و هم چنین کمبود پروتئین است.
- افرایش ابتلا به عفونت
مصرف پروتئین برای سیستم ایمنی بدن نیز ضروری است. مصرف کم پروتئین عملکرد ایمنی بدن را ضعیف می کند، و اختلال در سیستم ایمنی احتمال ابتلا به عفونت را افزایش می دهد، و توانایی بدن در مقابله با عوامل عفونی نیز کاهش می یابد. عفونت، یکی دیگر از نشانه های کمبود پروتئین می باشد.
- افزایش اشتها و مصرف کالری بیشتر
گرچه کاهش اشتها یکی از نشانه های کمبود شدید پروتئین است، اما در موارد کمبود خفیف و متوسط پروتئین ، افزایش اشتها نیز دیده می شود. در صورت مصرف ناکافی پروتئین، بدن از طریق افزایش اشتها، پروتئین بیشتری را ذخیره می کند. همیشه این گونه نیست که کمبود پروتئین، فرد را وادار به خوردن بیشتر کند. اما این احتمال وجود دارد که تمایل فرد به خوردن غذاهای سرشار از پروتئین بیشتر شود.
نتیجه این که، مصرف کم پروتئین منجر به افزایش وزن و چاقی می شود. این در حالی است که در مقایسه با چربی و کالری، پروتئین در رفع گرسنگی موثر تر است، به همین خاطر است که مصرف زیاد پروتئین، مصرف کالری را نیز کم می کند و باعث کاهش وزن و لاغری خواهد شد.
در صورتی که همواره احساس گرسنگی می کنید، بهتر است که پروتئین را در وعده های غذایی خود قرار دهید.
چه میزان پروتئین لازم است؟
نیاز هر فرد با فرد دیگر متفاوت است. این میزان به عواملی از قبیل وزن، توده عضلانی، میزان فعالیت فیزیکی و سن بستگی دارد. در این میان، وزن مهم ترین عامل است. مصرف 8/0گرم پروتئین به ازای هر یک کیلوگرم ایده آل و کافی است.
به عنوان مثال، فردی با 75 کیلو وزن، روزانه به 60 گرم پروتئین نیاز دارد. البته این مقدار همیشگی و ثابت نیست. ورزشکاران و یا افراد مسن قطعا پروتئین بیشتری نیاز دارند. مصرف روزانه5/1- 2/1گرم پروتئین برای افراد مسن توصیه می شود.
افرادی که فعالیت فیزیکی بیشتری دارند، مصرف روزانه بیش از مقدار توصیه شده 8/0 گرم پروتئین به ازای هر یک کیلوگرم دارند.
ماهی، گوشت، تخم مرغ و لبنیات و حبوبات منابع غنی از پروتئین هستند.
Source: https://www.healthline.com/nutrition/protein-deficiency-symptoms
