داشتن رژیم غذایی سالم و کاهش وزن، برای برخی افراد امکان پذیر نیست. این افراد در مورد مضر بودن برخی مواد غذایی اطلاع دارند ولیکن همچنان به خوردن آن ماده غذایی ادامه می دهند. واقعیت این است که برخی مواد غذایی بر روی مغز تاثیر می گذارند و همین عاملی است که فرد نتواند دست از خوردن بکشد. اعتیاد غذایی، مشکلی است جدی و دلیلی است که افراد نمی توانند کنترلی بر مصرف برخی مواد غذایی داشته باشند. در این مقاله، به بررسی اعتیاد غذایی و راه های کنترل و غلبه بر آن می پردازیم.
اعتیاد غذایی چیست؟
اعتیاد به هله هوله، اعتیاد غذایی و عادت بد غذایی در نظر گرفته می شود. این اعتیاد مشابه اعتیاد دارویی است. اعتیاد غذایی همچنین مشابه سایر اختلالات خوردن مانند پرخوری، پرخوری عصبی و یا سایر مشکلات مرتبط با مواد غذایی می باشد و یکی از دلایل چاقی افراد می باشد.
تاثیر بر روی مغز
اعتیاد غذایی نیز همانند اعتیاد دارویی بر روی مغز تاثیر می گذارد. این قضیه منجر می شود که این اعتیاد بر روی انتقال دهنده های عصبی مغز تاثیر بگذارد و علائم مختلفی را بروز کند. هله هوله ها بر روی مرکز مغز تاثیر می گذارند. در هنگام مصرف این خوراکی ها انتقال دهنده عصبی به نام دوپامین آزاد می گردد. هله هوله هایی مانند آبنبات، نوشابه های قندی و غذاهای سرخ شده با میزان روغن بالا، از جمله مواد خوراکی هستند که مضر بوده و منجر به بروز مشکلات سلامتی می شوند.
علائم و نشانه های اعتیاد غذایی
تستی جهت تشخیص اعتیاد غذایی وجود ندارد. اما با توجه به بروز یک سری علائم، این نوع اعتیاد تشخیص داده خواهد شد. علائم و نشانه های اعتیاد غذایی مشابه اعتیاد دارویی می باشد، با این تفاوت که شدت پیامدهای آن کمتر است. اعتیاد غذایی منجر به بروز مشکلات فیزیکی و بیماری هایی از قبیل چاقی و یا دیابت نوع دو خواهد شد. علاوه بر این، اعتیاد غذایی می تواند تاثیرات منفی بر روی اعتماد به نفس و احساسات بگذارد و میل و امید به زندگی در فرد کمتر شود.
هشت نشانه ابتلا به اعتیاد غذایی عبارت است از:
- تمایل شدید به خوردن برخی مواد غذایی دارید، علی رغم این که احساس سیری می کنید و یا به تازگی غذای خود را تمام کرده اید.
- زمانی که شروع به خوردن غذایی که هوس کرده اید می کنید، بیشتر از آن چه که می خواهید، می خوریدخوردن بیش از حد ماده غذایی که هوس کرده اید.
- احساس عذاب وجدان بعد از خوردن برخی مواد غذاییمعذرت خواهی از خود در خصوص خوردن ماده غذایی که هوس کرده اید.
- در نظر گرفتن محدودیت هایی در خصوص نخوردن برخی مواد غذایی، اما موفق به رعایت کردن آن ها نخواهید بود.
- پنهان کردن خوردن مواد غذایی ناسالم
از کجا بفهمیم که نخوردن هله هوله ارزش دارد؟
کنار گذاشتن کامل هله هوله، کمی بعید به نظر می رسد. با این حال، در برخی موارد، دوری از خوردن برخی مواد غذایی ضروری است. زمانی که تصمیم به نخوردن ماده غذایی خاصی می گیرید، این کار برای تان آسان خواهد شد، اگر خود را در خصوص خوردن و یا نخوردن، توجیه کنید. در چنین شرایطی، دیگر میل به خوردن آن ماده غذایی خاص را نخواهید داشت.
اگر از این موضوع مطمئنید که نخوردن هله و هوله ارزشش را دارد، لیستی از مزایا و معایب این کار تهیه کنید.
مزایایی از قیبل: کاهش وزن، طول عمر بیشتر، انرژی بیشتر و احساس خوب و درمان کبد چرب
معایبی از قیبل: نخوردن برخی خوراکی ها با اطرافیان و دوستان، توضیح دادن به دیگران در خصوص مواد غذایی انتخابی.
هر چه را که به ذهن تان می رسد یادداشت کنید، مهم نیست چقدر بیهوده و یا عجیب غریب باشد. سپس از خود بپرسید که آیا این کار ارزش دراد یا خیر، در صورتی که پاسخ شما مثبت باشد، مطمئن باشید که کار درست را انجام می دهید. این نکته را نیز در نظر داشته باشید که بسیاری از دوراهی هایی که در لیست معایب با آن روبرو می شوید، برطرف خواهند شد.
اولین قدم در غلبه به اعتیاد غذایی
در صورتی که تصمیم به نخوردن برخی مواد غذایی و غلبه بر اعتیاد غذایی گرفتید، نکته مهم این است که در این دوران، نباید خود را محدود به رژیم غذایی کنید. کاهش وزن باید طی حداقل یک تا دو ماه اتفاق بیفتد. غلبه بر اعتیاد غذایی کار سختی است و محدودیت غذایی نیز آن را سخت تر خواهد کرد. حتی ممکن است در این حین احساس شکست هم داشته باشید. با گذراندن این مراحل مقدماتی، خود را برای دوری از محرک های غذایی در آینده آماده کنید. با رعایت موارد زیر، آمادگی بیشتری برای این تصمیم خود خواهید داشت:
- مواد غذایی محرک. لیستی از مواد غذایی که تمایل بیشتری به خوردن آن ها دارید، تهیه کنید. این مواد غذایی که با عنوان محرک در نظر گرفته می شوند، باید به طور کامل حذف شوند.
- فست فودها و رستورن ها. لیستی از رستوران هایی که فست فودهای مضر دارند، تهیه کنید. این کار مانع از رفتن شما یه این رستوران ها می شود، به خصوص زمانی که گرسنه هستید و یا حوصله آشپزی ندارید.
- در مورد آن چه که می خورید، کمی فکر کنید، ترجیحا غذاهای سالمی که دوست دارید و می خورید.
- چند کپی از لیست مزایا و معایب مواد غذایی تهیه کرده و در آشپزخانه، داشبورد ماشین و یا کیف پول تان بگذارید. به خاطر داشته باشید که چرا این کار را کرده اید.
نکاتی برای کمک به شما
اگر احساس کردید نمی توانید جلوی خود را بگیرید و یا مجدد دچار اعتیاد غذایی شده اید، این را بدانید که تنها نیستید. بسیاری از افرادی که دچار اعتیاد غذایی هستند، ممکن است چندین بار در این راه شکست بخورند، پیش از آن که به هدف خود رسیده باشند. برای غلبه بر اعتیاد غذایی می توانید از متخصص تغذیه کمک بگیرید.
نتیجه گیری
اعتیاد غذایی مشکلی است جدی و به ندرت پیش می آید که خود به خود درمان شود، مگر این که خود فرد تصمیم جدی به نخوردن مواد غذایی بگیرید. اولین قدم در غلبه بر اعتیاد غذایی، تهیه لیستی از مزایا و معایب نخوردن مواد غذایی محرک و یافتن جایگزین های سالم می باشد. در این دوران می توانید از افرادی مانند مشاور کمک بگیرید و این را بدانید که در این راه تنها نیستید.
